łamać się
  • przy pomocy czy za pomocą?
    12.01.2005
    12.01.2005
    Witam serdecznie.
    Ostatnio od znajomej redaktorki i tłumaczki dowiedziałem się, iż forma przy pomocy może być używana tylko z osobami (przy pomocy kogoś), natomiast do przedmiotów powinno być stosowane za pomocą (czegoś). Szybkie badanie w internecie – w tym również na stronach poradni – wykazało, iż jest to rozróżnienie praktycznie nieistniejące. Czy tak jest faktycznie, czy tak kiedyś było, ale już nie jest, czy tak w ogóle nie było i nie jest?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • Sieroty na końcu wiersza
    8.06.2018
    8.06.2018
    Zasadniczo nie powinno się zostawiać „sierot” na końcach linii i przykładowo a, z itp. powinny zostać przeniesione do nowej linii. Pytanie jest takie – jaka jest granica/limit długości? Jaka zasada tym rządzi? Czy na też należy przenieść? A co z jej oraz przed? Czym mam się kierować (poza estetyką tekstu oraz wyczuciem), decydując o pozostawieniu lub przeniesieniu?
  • skrzat
    6.09.2002
    6.09.2002
    Szanowny Panie Profesorze,
    Chciałabym prosić o rozwiązanie problemu deklinacji wyrazu skrzaty w bierniku liczby mnogiej. Słownik Języka Polskiego PWN z 1985 r. pod red. prof. dr. M. Szymczaka podaje w bierniku jako poprawną formę skrzatów, podobnie jak Komputerowy słownik Multimedialny, natomiast Inny Słownik Języka Polskiego PWN z 2000 r. pod red. M. Bańko podaje formę skrzaty w bierniku liczby mnogiej. Która forma i dlaczego jest poprawna?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    Danuta Podgórska
  • Wielka litera w tekstach prawnych
    22.05.2018
    22.05.2018
    Szanowni Państwo,
    piszę pracę magisterską, omawiam pewien wzorzec umowy ubezpieczenia, zawieranej na podstawie konkretnych ogólnych warunków ubezpieczenia. Dla ujednolicenia znaczenia pewnych określeń, którymi posługuje się w dokumencie firma ubezpieczeniowa, zawarto w nim definicje oznaczone wielkimi literami. Czy mogę ich użyć, podając źródło (cyt. definicji) oraz posługiwać się nimi w dalszej części pracy pisząc je wielką literą, aby zachować jednolity przekaz?

    Z poważaniem,
    A. Wrońska
  • wulgaryzm a inwektywa
    15.02.2011
    15.02.2011
    Czy takie określenie jak świnia czy suka odnoszone do kobiet są wulgaryzmami, czy „tylko” kolokwializmami? Czy istnieje reguła pozwalająca ściśle odróżnić kolokwializm od wulgaryzmu, czy też każdorazowo decyduje o tym kontekst wypowiedzi – w tym konkretnym przypadku: czy jeśli nadawca językowego komunikatu słowo świnia poprzedzi pozytywnym przymiotnikiem typu piękna (co sugeruje, że zamierzeniem jest komplement), to zmienia to klasyfikację językową?
  • cracker i krakersy
    25.02.2004
    25.02.2004
    Dzień dobry,
    chciałem prosić o sugestie dotyczące pisowni dwóch terminów informatycznych, są to: cracker (o ile haker może „łamać” programy dla wyszukiwania błędów i ulepszania aplikacji, to craker omija zbezpieczenia tylko dla własnej korzyści) i cracking, crackować (?), zcrackowane (?) (to odpowiedniki hakingu, hakowania itp.).
    Dziekuję za ewentualną odpowiedź i pozdrawiam.
    Adam Bąk
  • cynik
    11.10.2014
    11.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w potocznych rozmowach spotkałem się z użyciem słowa cynik w nieco innym znaczeniu, niż podaje słownik. Czasem określa się nim osobę nie tyle lekceważącą uznane autorytety czy zasady etyczne, co sarkastycznie nastawioną do ludzi i wątpiącą w ich moralność, słowem: kogoś, kto uważa, że ludzie są raczej źli, niż dobrzy. Czy jest to nadużycie? A jeśli tak, to jak można lepiej wyrazić taką postawę?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Dzielenie adresów internetowych na końcu wiersza
    18.01.2018
    18.01.2018
    Szanowni Państwo,
    w swojej pracy licencjackiej podaję wiele internetowych źródeł. Jak odpowiednio „łamać” adres URL, aby mieścił się on na stronie i nie tworzyły się „dziury” w tekście?

    Z poważaniem
    Magdalena Narojczyk
  • Kobieta ortopeda

    6.12.2019
    6.12.2019

    Szanowni Państwo,

    chciałabym zapytać o tworzenie żeńskiej nazwy formy zawodu ortopeda. W niedawno opublikowanym stanowisku RJP w sprawie feminatywów jest napisane, że tworzenie nazw żeńskich przez zmianę końcówek fleksyjnych nie jest dla polskiego systemu słowotwórczego typowe i lepiej stosować model przyrostkowy, więc lepiej byłoby mówić łamiące język ortopedka niż łatwiejsze do wymówienia ta ortopeda.


    Dziękuję za pomoc i łączę wyrazy szacunku.

  • nazwy okresów i epok geologicznych oraz klimatycznych
    12.07.2006
    12.07.2006
    Szanowni Państwo,
    Uczestniczę w przygotowaniu do wydania zbioru artykułów archeologicznych. Autorzy stosują w nich pisownię nazw okresów dużymi literami, np.: Atlantyk, Młodszy Dryas, Bölling, Ällerod. Z zasady oznaczonej we wstępie do NSO jako [103] wynika, że powinno się te nazwy pisać małą literą. Nie wiem jednak, czy warto łamać powszechny, jak się wydaje, uzus w środowisku fachowym.
    Anna Garbaczowa
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego